Twoje zdrowie w Twoich rękach - badanie cytologiczne

Autor: mgr położnictwa Beata Górska
Drukuj artykuł


Rak szyjki macicy jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych narządu rodnego. Codziennie na świecie z powodu raka szyjki macicy umiera 630 tysięcy kobiet w tym co 5 jest Polką!

Czynniki ryzyka raka szyjki macicy:

- wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego
- duża liczba partnerów seksualnych
- zakażenie HPV 16/18 o charakterze przewlekłym
- częste stany zapalne pochwy
- niski status socjalnoekonomiczny kobiet
- palenie tytoniu
- długotrwałe stosowanie leków antykoncepcyjnych
- duża liczba porodów

Bardzo dużą rolę w profilaktyce raka szyjki macicy odgrywają wykonywane regularnie badania cytologiczne.

Zaleca się aby każda kobieta do 3 lat po rozpoczęciu współżycia seksualnego, nie później niż w 21 roku życia zgłosiła się na takie badanie.

W przypadku 3 kolejnych prawidłowych wyników u kobiet powyżej 30 roku życia można wykonywać cytologię co trzy lata.

Warto wspomnieć o obowiązującym w Polsce programie profilaktyki raka szyjki macicy dla kobiet w wieku 25-59 lat, które w ciągu 3 ostatnich lat nie miały wykonywanego badania cytologicznego w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia!

Kiedy zgłosić się na to badanie?

- 2-3 dni po ostatnim dniu krwawienia miesiączkowego;
- kobiety, które nie miesiączkują mogą wykonywać badanie cytologiczne np. w dzień swoich urodzin, aby było łatwo zapamiętać datę badania i zgłaszać się regularnie.
- przed badaniem nie należy współżyć przez 24-48 godzin ani stosować leków dopochwowych czy też irygacji.

Jak wygląda badanie cytologiczne?

- wykonuje się je przed badaniem ginekologicznym i przed badaniem USG sondą dopochwową
- położna lub ginekolog uwidacznia we wziernikach szyjkę macicy
- następnie pobiera okrężnym ruchem za pomocą specjalnej szczoteczki tzw. cyto-brush materiał do badania z tarczy części pochwowej i kanału szyjki macicy oraz granicy pomiędzy nimi. Należy zaznaczyć, że większość zmian oraz nowotworów szyjki macicy występuje właśnie w tym miejscu.
- tak uzyskany materiał dokładnie rozprowadza na szkiełku podstawowym i utrwala specjalnym środkiem
- później oddaje się na badanie histopatologiczne i poddaje stosownej ocenie za pomocą systemu Bethesda oraz skali Papanicolau.

Warto zauważyć, że istnieje również możliwość wykonania cytologii jednowarstwowej, celem której jest równoczesne określenie z tego samego materiału obecności DNA wirusa HPV.

Po dokonaniu oceny preparatu pacjentka otrzymuje wynik badania wraz z zaleceniami dalszego postępowania.